Prilikom čitanja stručne literature sreću se određeni pojmovi koji nisu dovoljno jasni. Stoga je naša redakcija pripremila Pojmovnik veza napisan na srpskom i engleskom jeziku kako bismo vam olakšali čitanje stručne literature vezane za potrošnju energije, energetsku efikasnost i zaštitu životne sredine u domenu građevinarstva i arhitekture. U ovom broju objavljujemo treći deo, a prethodna dva možete čitati u 11.(LINK) i 13. (LINK) broju časopisa GRENEF ili na web stranici www.grenef.com.
L
LETEĆI PEPEO
Ostatak koji nastaje iz sagorevanja uglja na visokoj temperaturi u termoelektranama, koji može da se koristi kao alternativni sastojak u proizvodnji cementa.
FLY ASH
Residue generated from the combustion of coal at high temperature in power station, which can be used as an alternative constituent in cement production.
M
MERA ŠTEDNJE ENERGIJE
Mera koju preduzme korisnik ili stanar neke zgrade, koja rezultuje smanjenjem potrebe te zgrade za energijom.
ENERGY SAVING ACTION
Action taken by a user or occupant of a building that results in a reduction of the energy demand of the building.
METABOLIZAM GRADA
Koncept koji grad razmatra kao neprekidno promenljiv razvojni sistem sa protocima raznih bitnih elemenata kao što su voda, hrana, energija, telekomunikacija, otpad itd.
CITY METABOLISM
Concept which considers a city as a constantly changing, evolving system with flows of various essential elements such as water, food, energy, telecoms, waste, etc.
MIKRO KOGENERACIJA
Istovremena proizvodnja toplotne i električne energije unutar male proizvodne jedinice, od strane individualnih zgrada, malih i preduzeća i zajednice, za zadovoljenje njihovih sopstvenih potreba za električnom energijom i grejanja.
MICROCOGENERATION
Simultaneous generation, within a small sized production unit, of heat and power by individual buildings, small businesses and communities to meet their own energy and heating needs.
MIKROPROIZVODNJA ENERGIJE
Proizvodnja toplotne i električne energije sa nultom ili niskom emisijom ugljenika, od strane pojedinaca, malih preduzeća i zajednica za zadovoljenje njihovih sopstvenih potreba.
MICROGENERATION
Zero or low carbon generation of heat and power by individuals, small business and communities to meet their own needs.
N
NEOBNOVLJIVA ENERGIJA
Energetski resurs koji se ne zamenjuje ili se tek vrlo sporo zamenjuje prirodnim procesima.
NON-RENEWABLE ENERGY
Energy resource that is not replaced or is replaced only very slowly by natural processes.
NISKO EMISIONO STAKLO
Staklo koje ima premaz na svojoj površini koji svodi na minimum količinu toplote koju staklo apsorbuje i koji reflektuje maksimum toplote nazad u zgradu.
LOW-E-GLAZING
Glass which has a coating on its surface that minimises the amount of heat absorbed by the glass and which reflects a maximum of heat back into a building.
O
OBNOVA ŽIVOTNE SREDINE
Svesni napori da se ubrza oporavak oštećenih područja.
ENVIRONMENTAL RESTORATION
Deliberate attempt to speed recovery of damaged areas.
OBNOVLJIVA ENERGIJA
Energija koja se dobija iz prirodnih resursa, kao što su sunčeva svetlost, vetar, kiša, plima i oseka, biomasa i geotermalna toplota, koji se prirodno obnavljaju.
RENEWABLE ENERGY
Energy generated from natural resources such as sunlight, wind, rain, tides, biomass and geothermal heat, which are renewable (naturally replinished).
OBNOVLJIVI RESURS
Resurs koji je u stanju da se obnavlja kroz prirodne procese ili njegovu sopstvenu reprodukciju, generalno u vremenskom periodu koji ne premašuje nekoliko decenija.
RENEWABLE RESOURCE
Resource that is capable of being replanished through natural processes or its own reproduction, generally within a time span that does not exceed a few decades.
OCENA KVALITETA PROJEKTA
Proces u kome se prate sve faze u projektovanju neke zgrade i u kome se nastoji da se pomogne klijentu oko utvrđivanja da li će konačno zgrada biti visokog kvaliteta ili ne.
DESIGN QUALITY ASSESSMENT
Process which monitors all stages in the design of a building and secks to assist the client in determining whether or not the final building will be of a high quality.
OD KOLEVKE DO KOLEVKE
Pristup projektovanju zgrada imitiranjem prirode tako da na kraju korisnog veka zgrade komponente zgrade postaju resurs za buduće materijale ne stvarajući otpad ni u kojoj fazi.
CRADLE TO CRADLE
Approach to the design of all building components that mimics nature so that, at the end of their useful life, they become a resource for future materials, creating no waste at any stage.
ODNOS SVETLOSTI I DOBIJENE SUNČEVE TOPLOTE
Metod za ocenjivanje odnosa između prenosa vidljive svetlosti i dobijene toplote.
LIGHT TO SOLAR GAIN RATIO
Method to evaluate the relationship between visible light transmittance and heat gain.
ODRŽAVANJE
Kombinacija svih tehničkih i sa njima povezanih administrativnih mera u toku radnog veka nekog uređaja sa ciljem da se ona zadrži u stanju u kome može da obavlja svoju zahtevanu funkciju.
MAINTENANCE
Combination of all technical and associated administrative actions during an item’s service life with the aim of retaining it in a state in which it can perform its required function.
ODRŽIVA ARHITEKTURA
Primena principa održivog razvoja na projekat i ceo životni ciklus zgrade/procesa izgradnje.
SUSTAINABLE ARCHITECTURE
Application of sustainable development principles to the design and the whole building/construction process life-cycle.
ODRŽIVA ENERGIJA
Energija dobijena iz obnovljivih izvora, kao što su vetar, energija plime i oseke i dozračena energija Sunca.
SUSTAINABLE ENERGY
Energy derived from renewable sources such as wind, tidal and solar power.
OMOTAČ ZGRADE
Kompletan niz elemenata i komponenti koji se sklapaju kako bi se odvojio unutrašnji stambeni prostor od spoljašnje okoline, čime se stvara komforan interijer u kome može da se stanuje.
BUILDING ENVELOPE
Complete set of elements and components that are assembled in order to separate an internal occupred space from the external environment, thus creating a comfortable habitable interior.
OPTEREĆENJE ŽIVOTNE SREDINE
Ukupan uticaj na životnu sredinu nekog građevinskog proizvoda ili projekta.
ENVIRONMENTAL BURDEN
Total impact on the environment of a construction product or project.
OTPAD
Materijal, koji se često smatra neupotrebljivim, a koji preostane iz proizvodnog, industrijskog, poljoprivrednog ili drugog procesa koji obavljaju ljudi.
WASTE
Material, often considend unusable, left over from any manufacturing, industrial, or agricultural or other human process.
OTPAD OD RUŠENJA
Otpadni šut od rušenja neke zgrade ili konstrukcije.
DEMOLITION WASTE
Waste debris from deconstruction of a building or structure.
OTPADNA VODA
Korišćena voda, potrošena od strane neke zajednice ili industrije, koja obično sadrži rastvorene i suspendovane materije.
WASTE WATER
Spent used water of a community or industry which usually contains dissolved and suspended watter.
OTPADNA VODA IZ DOMAĆINSTAVA
Voda iz sudopera i kupatila koja može ponovo da se koristi za zalivanje zemljišta, pejsažnu arhitekturu i ostale svrhe u domaćinstvu, pre nego što dođe do kanalizacije (ili sistema septičkih jama).
GREY WATER
Water from sinks and baths may be reused for watering, landscaping and other domestic purposes, before it reaches the sewer (or septic tank system).
OTPOR PROLAŽENJU TOPLOTE
Mera sposobnosti nekog materijala da se suprotstavi prolaženju toplote kroz njega.
THERMAL RESISTANCE
Measure of a component’s ability to restrict the passage of heat across its thickress.
OČUVANJE VODA
Smanjenje korišćenja vode i recikliranje otpadne vode u svrhe kao što su čišćenje, proizvodnja, poljoprivreda itd.
WATER CONSERVATION
Reducing the usage of water and recycling of waste water for different purposes like cleaning, manufacturing, agriculture etc.
Autor teksta: Prof. dr D. Škobalj