Dokazano istraživanjem: Zgrade građene YTONG sistemom su sigurne na zemljotres

Ukoliko razmišljate koliko su pri seizmičkom opterećenju zgrade podignute od porobetona u sistemu YTONG čvrste, ovo istraživanje to nedvosmisleno dokazuje.

Stav da zidane zgrade nisu otporne na zemljotrese zasniva se na analizi ponašanja oštećenja starijih zidanih građevina ili novih građevina izgrađenih bez poznavanja osnovnih načela gradnje u seizmičkim područjima.

Savremena teorijska i eksperimentalna istraživanja kao i odredbe evropskih normi za projektovanje (Eurokodova) pokazuju, međutim, da se gradnjom zidanih zgrada može postići zahtevana otpornost na delovanje seizmičkih sila.

Pritom, nužno je pridržavati se određenih načela oblikovanja konstrukcije, ugrađivati primerene materijale i zgrade izvoditi tako da zahtevi projekta budu ispoštovani.

Ovaj tekst obrađuje gradnju zgrada primenom zidnih elemenata od porobetona i potvrđuje da taj materijal, s konstruktivnog stanovišta, treba da bude prvi izbor kada je otpornost na zemljotrese u pitanju.

S konstruktivnog stanovišta, Ytong blok treba da bude prvi izbor kada je otpornost na zemljotrese u pitanju.

Projektanti se redovno susreću s dilemom odabira građevinskog materijala za projektovanje nove ili rekonstrukciju postojeće zidane zgrade, a kad donese odluku žele da saznaju ispunjava li odabrani proizvod sve bitne zahteve koji se postavljaju na građevinu u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji.

S obzirom na prvi bitan zahtev (mehanička otpornost i stabilnost) posebno je važno ustanoviti do koje se spratnosti može graditi u određenom seizmičkom području, te kolika je seizmička otpornost zidova.

Za potrebe ovog istraživanja ispitana su tri modela: modeli M1 i M2 imaju tri etaže (P+2) i mansardu, a model M3 četiri etaže (P+3) i mansardu. Model M1 ispitan je u dva navrata (M1 i M1a).

Prototipne zgrade u YTONG sistemu izgradnje projektovane su s površinom zidova bruto površine sprata. Dimenzije osnove prototipne zgrade su 6,85 x 8,75 m, a spratna visina je 2,70 m.

Tavanske konstrukcije modela M1 su bele tavanice, a modela M2 i M3 monolitne armiranobetonske. Osnova na kojoj su pokazana mesta vertikalnih serklaža prikazan je na slici 1.

Testiranje modela na seizmičkoj platformi u Ljubljani

Ispitivanja predočena u ovom tekstu pokazuju da se se za zidane zgrade izgrađene od porobetona parametar ponašanja konstrukcije q nalazi na gornjoj granici vrednosti preporučenih u normi Eurokod 8.

Na seizmičkoj platformi Zavoda za gradbeništvo Slovenije (ZAG) u Ljubljani ispitana su tri modela tipične zgrade građene u sistemu YTONG. Iako su tipski projekti morali biti prilagođeni dimenzijama i mogućnostima potresne platforme, modeli su zadržali sve karakteristike prototipova.

Dva modela visine P+2+mansarda razlikovala su se međusobno po tavanskim konstrukcijama: u prvom modelu tavanice su bile izrađene kao bele tavanice, a u drugom kao unakrsno armirane-betonske ploče.

Prvi model je ispitan seizmičkim silama u osi simetrije, a drugi u smeru upravno na prvi. Treći model je bio jednak drugom, ali imao je jedan sprat više, a ispitan je u smeru upravno na osu simetrije. Modele su sazidani u razmerama 1:4.

Zgrade zidane od porobetona u YTONG sistemu gradnje pri seizmičkom opterećenju ponašaju u skladu s očekivanjima.

Ispitivanja modela na sezimičkoj platformi i preslikavanja rezultata na prototipne zgrade pokazala su da se zgrade zidane od porobetona u YTONG sistemu gradnje pri seizmičkom opterećenju ponašaju u skladu s očekivanjima za zidane zgrade.

U nelinearnoj fazi ponašanja mehanizam rušenja tipični je tangencijalni mehanizam, kojeg u zidovima postavljenim u smeru potresa karakterišu dijagonalne prsline.

Osim tangencijalnog mehanizma, serklaži čuvaju celovitost konstrukcije i osiguravaju manje smanjenje nosivosti pri povećanju pomeranja, čime se povećava kapacitet duktilnosti i trošenja energije.

Sigurne i bezbedne

Dimenzije i količina armature vertikalnih serklaža prema sistemu YTONG zadovoljavaju očekivano delovanje serklaža u višespratnim zgradama građenim na područjima najveće očekivane potresne opasnosti, iako po dimenzijama i količini armature odstupaju od zahteva Eurokodova.

Ispitivanja na seizmičkoj platformi pokazala su da su vertikalni serklaži nakon nastanka većih oštećenja u nosivim zidovima uspešno povezali zidove, sprečili raspadanje delova zidova oštećenih pukotinama i osigurali celovitost ponašanja zgrade sve do rušenja.

Mehanizam dinamičkog ponašanja i tangencijalni mehanizam rušenja omogućuju da se ponašanje zgrada zidanih u YTONG sistemu pri potresu može analizirati jednakim proračunskim alatima i da se otpornost na delovanje potresa može proveravati na jednak način kao i kod drugih zidanih zgrada.

Ispitivanja su pokazala da se pri seizmičkom opterećenju zgrade izgrađene od porobetona u sistemu YTONG sigurne i bezbedne.

Više informacija o Ytong blokovima potražite ovde.

Izvor: „Potresna otpornost zgrada od porastoga betona“, prof. dr. sc. Dražen Aničić